شنبه، ۱۱ مرداد ۱۴۰۴
🔴مهندس ناظر باید نظارت بر عملیات:
بر اجرای صحیح عملیات ساختمانی نظارت داشته باشد. 🔴گزارش به شهرداری:
به ازای هر مرحله گودبرداری یا حداکثر هر سه متر عمق گود، گزارش وضعیت را به شهرداری ارائه دهد.
🔴اعلام تخلفات:
در صورت مشاهده تخلف، تذکر کتبی به مجری داده و موضوع را به شهرداری و سازمان نظام مهندسی اطلاع دهد
مسئولیت گودبرداری با کیست ( در هر مرحله از پروژه )
نمونههای واقعی از حوادث گودبرداری و مسئولیتهای مرتبط
نقشها و مسئولیتهای مرتبط با گودبرداری
مسئولیت گودبرداری بر عهده پیمانکار، ناظر، طراح، شهرداری، مالک و کارفرما است.
در مباحث 12 و 7 مقررات ملی ساختمان، وظایف پیمانکار و ناظر به طور دقیق مشخص شده است.
اگر گودبرداری به صورت اصولی انجام شود، احتمال وقوع حادثه کاهش مییابد. مجموعه عمران مدرن، خدمات تخصصی مرتبط با گودبرداری را به طور کامل در یک مجموعه فراهم آورده است.
در پروژههای ساختمانی در ایران، بارها شاهد حوادث ناگواری در جریان گودبرداری بودهایم. سوال اصلی این است که مسئولیت گودبرداری با کیست ؟ پروندههای حقوقی متعددی در این زمینه مطرح شدهاند و میزان قصور هر یک از ارگانهای مسئول از ضوابط گودبرداری بسته به هر پرونده متفاوت است.
در ادامه، جزئیات مربوط به حدود مسئولیتها، سهم قصور و وظایف بررسی شده است.
در مبحث 12 مقررات ملی ساختمان ایران، مسئولیت گودبرداری به چه کسانی واگذار شده است؟
این مبحث بهطور ویژه به ایمنی و حفاظت در کارگاههای ساختمانی پرداخته و مقرراتی را تعیین میکند که وظیفه گودبرداری را بر عهده مجری پروژه (پیمانکار) و ناظر مقیم میگذارد. طبق این آییننامه، پیمانکار موظف است تمامی اصول ایمنی و استانداردهای مربوط به گودبرداری را رعایت کند، و ناظر مقیم مسئولیت نظارت بر اجرای صحیح این اصول را بر عهده دارد.
در مبحث 7 مقررات ملی ساختمان، مسئولیت گودبرداری بر عهده چه کسانی است؟
این مبحث بر اصول طراحی و اجرای سازههای نگهبان و تثبیت گودها تمرکز دارد. وظیفه اجرای صحیح این سازهها به عهده پیمانکار است و نظارت بر اجرای دقیق آنها به ناظر سازه واگذار شده است.
اما در آییننامههای دیگر کشورها، مسئولیت گودبرداری چگونه تعیین شده است؟
آییننامه OSHA ایالات متحده آمریکا: در آمریکا، “سازمان ایمنی و بهداشت حرفهای” (OSHA) وظایف مربوط به گودبرداری و ایمنی آن را تعیین میکند. بر اساس این استانداردها، پیمانکار باید تمامی خطرات مرتبط با گودبرداری را ارزیابی کرده و اقدامات ایمنی لازم را اجرا کند. همچنین، کارفرما مسئول است که اطمینان حاصل کند همه کارگران آموزشهای لازم را دیده و تجهیزات ایمنی مناسبی در اختیار دارند.
آییننامه CDM بریتانیا: در بریتانیا، مقررات CDM وظایف مرتبط با گودبرداری را میان طراح، پیمانکار و کارفرما تقسیم میکند. این مقررات تاکید میکنند که تمامی طرفها باید در مراحل طراحی، برنامهریزی و اجرای گودبرداری با یکدیگر همکاری کنند تا ایمنی و پایداری پروژه تضمین شود.
آییننامه DIN آلمان: در آلمان، استاندارد DIN 4124 به مسائل مربوط به گودبرداری و ایمنی آن میپردازد. طبق این استاندارد، پیمانکار مسئول اجرای تمام اصول ایمنی و فنی است و ناظر پروژه باید بر اجرای صحیح این اصول نظارت کند.
در اغلب کشورها، مسئولیت گودبرداری عمدتاً به پیمانکاران و مهندسان ناظر محول میشود. برای مثال، در آمریکا، قوانین OSHA پیمانکاران را به رعایت اصول ایمنی و محافظت از کارگران و مجاورین ملزم میکند. در بریتانیا نیز مقررات CDM بر اهمیت مسئولیت پیمانکاران و مهندسان در اجرای ایمن پروژهها تاکید دارد.
نمونه های واقعی از حوادث گودبرداری و مسئولیتهای مرتبط
در سالهای اخیر، گزارشهای متعددی از حوادث مرتبط با گودبرداری غیراصولی در ایران به دست آمده است. تعدادی از این حوادث شامل موارد زیر است:
فروپاشی ساختمان در تهران (مهر 1395): به دلیل گودبرداری غیراصولی و ناپایداری دیوارها، ساختمانی 5 طبقه در تهران دچار فروپاشی شد و در نتیجه چندین نفر جان باخته یا مجروح شدند.
نشست زمین و آسیب به ساختمان در اصفهان (اردیبهشت 1398): فقدان زهکشی مناسب و بیتوجهی به شرایط زمینشناسی منجر به نشست زمین و تخریب بخشی از یک ساختمان مسکونی در اصفهان شد.
ریزش دیوار گودبرداری در مشهد (خرداد 1400): عدم استفاده از روشهای ایمنسازی مانند نیلینگ و نبود پایش و کنترل دقیق، سبب ریزش دیوار گودبرداری شد و دو نفر جان خود را از دست دادند.
فروپاشی تونل مترو در تبریز (مرداد 1396): عدم رعایت استانداردهای ایمنی و ضعف در طراحی و نظارت بر پروژه، باعث فروپاشی تونل در حال ساخت مترو شد که در این حادثه، سه کارگر جان باختند.
ریزش دیوار همجوار در شیراز (دی 1402): گودبرداری عمیق بدون انجام مهاربندی و تقویت لازم دیوارهای مجاور، موجب ریزش دیوار همجوار و تخریب کامل یک ساختمان مسکونی شد.